نقش و ویژگی سی ام سی (CMC) در صنعت کاشی و سرامیک:
سی ام سی (CMC) در صنعت کاشی و سرامیک، بهعنوان چسب موقت، کنترلکننده رئولوژی، عامل اتصال ذرات، نگهدارنده آب، و بهبوددهنده کیفیت لعاب و بدنه استفاده میشود. این ماده در مراحل مختلفی مانند آمادهسازی بدنه، قالبگیری، ریختهگری، لعابزنی، و خشککردن بهکار میرود.
سی ام سی (CMC) با کنترل چسبندگی ذرات خاک، رس، سیلیس و مواد معدنی در دوغاب بدنه و لعاب، موجب افزایش پایداری ساختار، جلوگیری از ترکخوردگی، بهبود چسبندگی لعاب به بدنه، و سهولت در فرآیند فرمدهی و خشکسازی میشود. این ویژگیها باعث کاهش ضایعات، افزایش کیفیت سطح و افزایش راندمان خطوط تولید میگردد.
سی ام سی در مرحله آمادهسازی بدنه کاشی، بهویژه در دوغابهای ریزدانه متشکل از خاک چینی، سیلیس، و فلدسپار، بهعنوان عامل اتصالدهنده بین ذرات عمل میکند. این ماده با افزایش یکنواختی و جلوگیری از تهنشینی، پایداری دوغاب را در حین انتقال و ذخیرهسازی حفظ میکند.
در مرحله لعابزنی، سی ام سی با تنظیم ویسکوزیته دوغاب لعاب، باعث پوشش یکنواخت سطحی و عدم شره یا قطرهای شدن میشود. همچنین به علت خاصیت چسبندگی، باعث میشود لعاب به بدنه کاشی در هنگام خشکسازی بچسبد و جدا نشود.
کربوکسی متیل سلولز در فرآیند پرس یا ریختهگری نیز باعث افزایش روانی دوغاب و سهولت در پر شدن قالبها میشود. پس از خشکسازی، CMC بدون ایجاد دوده یا آلودگی در کوره میسوزد و هیچ باقیماندهای باقی نمیگذارد.
نقش دیگر کربوکسی متیل سلولز، کاهش ترکهای ناشی از انقباض خشکشدن در بدنه خام و جلوگیری از ترکهای مویی در سطح لعاب است. این عملکرد برای کاشیهای با ابعاد بزرگ یا بدنههای ریزدانه اهمیت دوچندان دارد.
کاربردهای مختلف سی ام سی (CMC) در صنعت کاشی و سرامیک:
آمادهسازی بدنه خام و بهبود چسبندگی ذرات، جلوگیری از تهنشینی
فرمدهی (کاستینگ یا پرس) و افزایش روانپذیری، جلوگیری از ترک در خشکسازی
لعابزنی و تثبیت دوغاب لعاب، کنترل ویسکوزیته، یکنواختی پوشش
چسبندگی لعاب به بدنه با هدف ایجاد لایه پیوندی موقت در پیش از پخت
پوشش سطح پشتی کاشی و جلوگیری از ریزش ذرات و پوسته شدن
دربدنه سرامیکهای ظریف و افزایش انسجام دوغاب و کاهش حفرههای هوایی
قطعات تزئینی یا صنعتی سرامیکی و کنترل آبدهی و کاهش ترک در پخت اولیه
مزایای استفاده از سی ام سی (CMC) در کاشی و سرامیک:
بهبود یکنواختی پخش لعاب و جلوگیری از شرهکردن
افزایش چسبندگی اولیه لعاب به بدنه در هنگام خشک شدن
کنترل رئولوژی دوغاب و کاهش تهنشینی مواد سنگین
افزایش روانی دوغاب در قالبگیری و ریختهگری
جلوگیری از ترکهای خشککردگی و افزایش انسجام
افزایش مقاومت بدنه خام به شوکهای حرارتی قبل از پخت
سوزش کامل در کوره بدون باقیمانده یا آلودگی
صرفهجویی در مصرف سایر افزودنیهای شیمیایی
قابل ترکیب با سایر پلیمرهای محلول در آب
غیرسمی، سازگار با محیط زیست و ایمن در محیط کارخانه
جمعبندی نهایی:
سی ام سی (CMC) مادهای کلیدی در بهبود کیفیت ساختاری و سطحی کاشی و سرامیک در خطوط تولید صنعتی است. از افزایش یکنواختی لعاب تا کنترل رئولوژی و افزایش کیفیت بدنه خام، این ماده چندمنظوره موجب افزایش بهرهوری، کاهش ضایعات، و ارتقاء کیفیت نهایی محصول میشود.
با توجه به خواص عالی در سوزش، پایداری شیمیایی، و سهولت ترکیب با سایر اجزای دوغاب، CMC بهعنوان یکی از اصلیترین افزودنیها در تولید سرامیکهای تزئینی، صنعتی، و ساختمانی شناخته میشود و روزبهروز جایگاه آن در کارخانههای پیشرفته و مدرن تقویت میگردد.